Sienkiewicz w polskiej gastronomii. Przyczynek do popularności autora „Trylogii”
Abstrakt
Among various motifs of Henryk Sienkiewicz’s influence, aspects related to popular culture and the quotidian rank unexpectedly high. Conscious allusions to the titles and characters from his fiction in the names of restaurants, inns, bars, and other similar catering facilities, are numerous enough to be significant. The owners of such facilities use these fictional references with the intent of appealing to both the knowledge and the emotions of their customers. They intend not only to directly encourage consumption, but also to invoke a certain aesthetic premium caused by the memories of school reading. These aspects will be analysed on the basis of several examples, mostly two restaurants: one inKrakow and the other in Bydgoszcz both styled “Ogniem i Mieczem” as well as one styled “Jarema”. Close attention will be given to multiple elements of their self-stylisation, such as menus, decor, and advertising. Other examples will explore the fictionally or biographically influenced characterisation and stylisation of such locations as Podlasie (Wola Okrzejska being Sienkiewicz’s birthplace), Częstochowa (especially Kiemlicze and Kmicic), or even Warsaw. The article concludes with an emphasis of the range of the author’s influence, especially in the context of quotidian culture.
Słowa kluczowe
recepcja; kultura; codziennośc; gastronomia; kulinaria; biesiada
Bibliografia
Bachtin, Michaił. Problemy literatury i estetyki, trans. Wincenty Grajewski. Warszawa: Czytelnik, 1982.
Barthes, Ronald. Mit i znak, trans. Piotr Salwa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970.
Bujnicki, Tadeusz. „Sienkiewicz nasz codzienny, in Szalony kto nie chce wyżej jeżeli może. Księga jubuleuszowa Profesora Emila Orzechowskiego, ed. Alicja Kędziora et Łukasz Gaweł. Kraków: Wydawnictwo Attyka, 2014, 31-40.
Chrzanowski, Tadeusz. Wędrówki po Sarmacji europejskiej, Kraków: Znak, 1988.
Eco, Umberto. Lector in fabula. Współdziałanie w interpretacji tekstów narracyjnych, trans. Piotr Salwa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1994.
Edensor, Tim. Tożsamość narodowa, kultura popularna i życie codzienne, trans. Agata Sadza, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2004.
Freudberg, Olga, Semantyka kultury, Kraków: Universitas, 2005.
Goffman Erving, Człowiek w teatrze życia codziennego, trans. Helena Datner-Śpiewak et Paweł Śpiewak, Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 2008.
Gombrowicz, Witold. Dziennik 1953-1956, ed. Jan Błoński. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1986.
Huizinga, Johan. Homo ludens. Zabawa jako źródło kultury, trans. Maria Kurecka et Witold Wirpsza. Warszawa: Czytelnik, 1985.
Łeńska-Bąk, Katarzyna. O pokarmach, smakach, i utraconych znaczeniach. historia kultury sub specie culinaria. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2010.
Miasto w sztuce – sztuka miasta, ed. Ewa Rewers. Kraków: Universitas, 2010.
Oczywisty urok biesiadowania, ed. Piotr Kowalski. Wrocław: Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, 1998.
Pokarmy i jedzenie w kulturze. Tabu, dieta, symbol, ed. Katarzyna Łeńska-Bąk, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2007
Socjologia codzienności, ed. Piotr Sztompka, Małgorzata Bogunia-Borowska, Kraków: Znak, 2008.
Smak biesiady. Antropologiczne szkice o kulturze szlacheckiej i współczesnej, ed. Jarosław Eichstaedt. Ożarów: Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Wnętrz Dworskich, 2000.
Sulima, Roch. Antropologia codzienności, Kraków 2000
Szczęsna, Ewa, Poetyka mediów. Polisemiotyczność, digitalizacja, reklama, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2007.
Szczęsna, Ewa. Poetyka reklamy, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2001.
Uniwersytet Warszawski Polska
Wszystkie artykuły prezentowane na łamach „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” są publikowane w otwartym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa wersja 3.0 (CC-BY) 
