Ramy pojęciowe teorii wiersza i ich wpływ na charakterystykę polskiej wersyfikacji średniowiecznej



Abstrakt

The paper attempts to analyze the epistemological background (conceptual frameworks) to significant contemporary Polish verse theories, and to show their impact on the characterization of the oldest (medieval) Polish poetry. The author holds the opinion that Polish medieval verse is difficult to define, because there are only a few original sources available and we are far removed from the epoch in which they were created; thus this is a conceptual construct resulting not so much from the interpretation of the texts as from pre-interpretative research assumptions (open and hidden) that determine the cognitive judgments of the theoreticians.

Słowa kluczowe

wersyfikacja średniowieczna; teoria wiersza; ramy pojęciowa; poezja polska; interpretacja

Borek Piotr, Roman Mazurkiewicz. 2002. Literatura staropolska. Wybór tekstów. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.

Busse Berger Anna Maria. 2005. Medieval Music and the Art of Memory. Berkeley - Los Angeles - London: University of California Press.

Cooper Gordon Burns. 1998. Mysterious Music: Rhythm and Free Verse. Stanford University Press.

Dąbrówka Andrzej. 2009. "Konstruktywizm w badaniach literatury dawnej". Nauka 3: 133-154.

Dłuska Maria. 2001. Prace wybrane. Kraków: Universitas.

Dukat Zdeslav. 1991. "Enjambement as a Criterion for Orality in Homeric and South Slavic Epic Poetry". Oral Tradition 6/2 (3) : 303-315.

Feyerabend Paul Karl. 1995. "Przeciw metodzie". Nowa Krytyka 6 : 105-178.

Fish Stanley. 2003. How to Recognize a Poem When You See One. W Academic Discourse: Readings for Argument and Analysis, third edition, red. Stygall Gail, 303-316. Ohio: Harcourt College Publishers.

Franklin John Curtis. 2004. Structural Sympathies in Ancient Greek and South Slavic Heroic. W Musikarchäologische Quellengruppen: Bodenurkunden, mündliche Überlieferung, Aufzeichnung, red. Hickmann Ellen, Ricardo Eichmann, 241-151. Studien zur Musikarchäologie: Rahden.

Gasparov Mikhail L. 1996. A History of European Versifiaction. Oxford University Press.

Gawroński Andrzej. 1980. Dlaczego Platon wykluczył poetów z Państwa? (Semiotyka tekstowa literatury ustnej wobec dialektyki sokratejskiej). Teksty 4 (52) : 25-51.

van Glasersfeld Ernst. 2006. Trzecia rozmowa w instytucie w Siegen na temat radykalnego konstruktywizmu. W Konstruktywizm w badaniach literackich. Antologia, red. Kuźma Erazm, Andrzej Skrendo, Jerzy Madejski, 131-182. Kraków: Universitas.

Grabowski Artur. 1999. Wiersz: forma i sens. Kraków: Universitas.

Hoppin Richard Hallowell. 1978. Anthology of Medieval Music. New York - London: Norton & Co.

Jakobson Roman. 1960. Closing Statements: Linguistics and Poetics. W Style In Language, red. Sebok Thomas A., 350-377. Cambridge Massachusetts: MIT Press.

Jakobson Roman. 1978. Metrics. W Selected Writings, 147-159. The Hague − Paris − Mouton: Walter De Guyter.

Janion Maria. 2006. Niesamowita Słowiańszczyzna: fantazmaty literatury. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Juda-Mieloch Małgorzata. 2008. Na ramionach gigantów. Figura autorytetu w polskich współczesnych tekstach literaturoznawczych. Kraków: Universitas.

Kardela Henryk. 2007. Koncepcja umysłu ucieleśnionego w kognitywizmie. W Studia z Kognitywistyki i Filozofii Umysłu, red. Dziarnowska Wioletta, Andrzej Klawiter, 217-243. Poznań: Zysk i S-ka.

Kulawik Adam. 1978. Wersyfikacja. W Zarys poetyki, red. Miodońska-Brookes Ewa, Adam Kulawik, Marian Tatara, 393-507. Kraków: PWN.

Kulawik Adam. 1995. Teoria wiersza. Kraków: Antykwa.

Kulawik Adam. 1997. Poetyka. Wstęp do teorii dzieła literackiego. Kraków: Antykwa.

Kulawik Adam. 1999. Wersologia. Studium wiersza, metru i kompozcji wersyfikacyjnej. Kraków: Antykwa.

Kuźma Erazm. 1994. "Prawda i afirmacja czy «prawda» i argumentacja. O konwergencji filozofii i literatury". Nowa Krytyka 5 : 67-78.

Maturana Humberto R., Francisco J. Varela. 1972. Autopoiesis and Cognition. The Realization of Living. Boston − London: D. Reidel Publishing House.

Mikoś Michael J. 1992. Medieval Literature of Poland: An Anthology. NewYork - London: Garland Publishers.

Miłosz Czesław. 1983. On Polish Versification. W The History of Polish Literature. Berkeley − Los Angeles − London: University of California Press.

Mitosek Zofia. 1995. Teorie badań literackich. Warszawa: PWN.

Mond-Kozłowska Wiesna. 2011. O istocie rytmu. Na pograniczu tańca, muzyki i poezji w antyku greckim, perskim i hinduskim. Kraków: Wydawnictwo Homini.

Nęcka Edward, Jarosław Orzechowski, Błażej Szymura. 2007. Psychologia poznawcza. Warszawa: PWN.

Nietzsche Friedrich. 1954. Werke in drei Bänden. München: Hanser.

Okopień-Sławińska Aleksandra. 1991. Wiersz średniowieczny. W Zarys teorii literatury, red. Głowiński Michał, Aleksandra Okopień-Sławińska, Janusz Sławiński, 159-162. Warszawa: WSiP.

Orlewski Bartosz. 2005. "Prawda, schemat pojęciowy i świat". Diametros 5 : 51-82.

Pszczołowska Lucylla. 1987. Wiersz nieregularny. Wrocław − Warszawa − Kraków − Gdańsk − Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Pszczołowska Lucylla. 2001. Wiersz polski. Zarys historyczny. Wrocław: Wydawnictwo Leopoldinum.

Pszczołowska Lucylla. 2002. Wiersz − styl − poetyka. Studia wybrane. Kraków: Universitas.

Pszczołowska Lucylla. 2007. Dwie literatury i dwa modele wiersza. W Znaczenie wyboru formy wiersza. Trzy studia, red. Kopczyńska Zdzisława, Teresa Dobrzyńska, Lucylla Pszczołowska, 79-101. Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN.

Sadowski Witold. 2004. Wiersz wolny jako tekst graficzny. Kraków: Universitas.

Siedlecki Franciszek. 1989. Pisma. Warszawa: PIW.

Sosnowska Danuta. 2012. "Limitations and Opportunities of Postcolonial Criticism". Historyka. Studia metodologiczne XLII : 117-132.

Tryksza Anna. 2008. Barbarzyńcy, klasycyści? Strategie wierszowe w najnowszej poezji. Lublin: Wydawnictwo Naukowe UMCS.

Tsur Reuven. 1997. What can we Know about the Mediaeval Reader’s Response to Rhyme?. W Polyphonie pour Ivan Fonagy: mélanges offerts en hommage à Iván Fónagy par un groupe de disciples, collègues et admirateurs, red. Perrot Jean, 467-478. Paris: L’Harmattan.

Urbańska Dorota. 1995. Wiersz wolny. Próba charakterystyki systemowej. Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN.

West Martin Litchfield. 1994. Ancient Greek Music. New York: Oxford University Press.

West Martin Litchfield. 2007. Indo-European Poetry and Myth. New York: Oxford University Press.


Opublikowane : 2019-10-01


Mastalski, A. (2019). Ramy pojęciowe teorii wiersza i ich wpływ na charakterystykę polskiej wersyfikacji średniowiecznej. Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo, (3(6) cz.1), 51-64. Pobrano z https://www.journals.polon.uw.edu.pl/index.php/pfl/article/view/228

Arkadiusz Sylwester Mastalski 
Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie  Polska



Wszystkie artykuły prezentowane na łamach „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” są publikowane w otwartym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa wersja 3.0  (CC-BY)