Poezja z teczki – o nieznanych wierszach dla dzieci autorstwa Henryka Bereski
Abstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie niezbadanego dotąd obszaru w dorobku wybitnego tłumacza literatury polskiej na język niemiecki – Henryka Bereski. Odnaleziony w Archiwum Karla Dedeciusa zbiór wierszy dla dzieci autorstwa Bereski stworzony został w zamyśle wyłącznie dla jego córki. Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej naświetlony zostaje nieznany dotąd kontekst działalności Bereski, w drugiej zaś autorka tekstu przedstawia i publikuje za zgodą spadkobierców wybrane dwa wiersze wraz z komentarzem odnoszącym się do ich walorów estetycznych i potencjału dla inicjacji literackich.
Słowa kluczowe
Archiwum Karla Dedeciusa; Henryk Bereska; inicjacje literackie; literackość; literatura dziecięca; poezja dziecięca; potencjał estetyczny
Bibliografia
Apseloff, M. (1973). Children’s books by famous writers for adults. Children’s Literature, 2, 130–138. https://doi.org/10.1353/chl.0.0231.
Apseloff, M. (1989). They wrote for children too: An annotated bibliography of children’s literature by famous writers. Greenwood.
Bereska, H. (b.d.a). Die wichtigsten Probleme deutscher Übersetzer polnischer Literatur in den neuen Bundesländern. Spuścizna po Henryku Beresce/ Nachlass Henryk Bereska (sygn. Hb-1-1-18). Archiwum Karla Dedeciusa / Karl Dedecius Archiv.
Bereska, H. (b.d.b). Kindergedichte. Spuścizna po Henryku Beresce / Nachlass Henryk Bereska (sygn. Hb-1-2-43). Archiwum Karla Dedeciusa / Karl Dedecius Archiv.
Bereska, H. (1999). Oderfahrt. W: Wiersze (s. 13). Baran i Suszczyński.
Guillén, J. (1959). Federico en persona. Semblanza y epistolario. Emecé.
Kaźmierczak, B. (2008). Spuścizna po Henryku Beresce. Kilka uwag nad polskimi i niemieckimi zasadami opracowywania archiwów osobistych. Biblioteka, 12(21), 85–99.
Lennox, S. (2014). The potential of poetry for early literacy learning: Why, how and what?. Practically Primary, 19(3), 21–24.
Leszczyński, G. (2015). Wielkie małe książki. Lektury dzieci. I nie tylko. Media Rodzina.
Ługowska, J. (2016). „Literackie dzieciństwo” – w kręgu czytelniczych inicjacji. Polonistyka. Innowacje, 3, 89–98. https://doi.org/10.14746/pi.2016.1.3.9
Matuszek, G. (2006). Henryk Bereska: architekt kulturowych pomostów, zmysłowy poeta, śląsko-berliński Europejczyk. W: G. Matuszek (red.), Po(st)mosty. Polacy i Niemcy w nowej Europie. Tom poświęcony pamięci Henryka Bereski (s. 279–293). Księgarnia Akademicka.
Oittinen, R. (2000). Translating for children. Garland.
O’Sullivan, E. (2000). Kinderliterarische Komparatistik. Universitätsverlag Winter.
Paluszek, A. (2007). Henryk Bereska als Vermittler polnischer Literatur in der DDR (1949–1990): ich wurde Fährmann, übertrug kostbare Fracht – polnische Dichtung – ins Deutsche, in die Buchstabenwelt. Kirchhof & Franke.
Seibert, E. (2008). Themen, Stoffe und Motive in der Literatur für Kinder und Jugendliche. Facultas.vuw.
Zielińska, M. (2010): Smak tego co zabronione… Przewoźnik w świecie (bez) granic – Henryk Bereska (1926–2005). W: B. Kaźmierczak, K. A. Kuczyński (red.), „Niezatarte świadectwo…”. Życie i dzieło Henryka Bereski / „Das schwer verwischbare Zeugnis”. Leben und Werk von Henryk Bereska (s. 123–139). Collegium Polonicum w Słubicach, PWSZ we Włocławku.
Żurakowski, B. (1999). Poezja pogranicza. W: H. Bereska, Wiersze (s. 61–62). Baran i Suszczyński.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
https://orcid.org/0000-0001-9804-3890
Anna Fimiak-Chwiłkowska – dr, pracuje w Instytucie Filologii Germańskiej na Wydziale Neofilologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jej zainteresowania naukowe obejmują kulturowe aspekty przekładu literackiego, sylwetki tłumaczy literatury polskiej i niemieckiej, przekład literatury polskiej XX wieku na język niemiecki, a także przekład literatury dla dzieci. Kontakt: afimiak@amu.edu.pl.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Polityka Open Access
Wszystkie artykuły prezentowane na łamach „Dzieciństwa. Literatury i Kultury” są publikowane w otwartym dostępie na licencji Creative Commons – Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Oznacza to, że:
- mogą być udostępniane i cytowane pod warunkiem jednoznacznego i klarownego wskazania autora/autorki/autorów/autorek przywoływanego tekstu;
- nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczałyby innych w wykorzystywaniu tekstu na warunkach określonych w licencji.
Więcej informacji: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl
