Typowy ślonski łobiod jako koncept językowo-kulturowy w blogach kulinarnych
Abstrakt
W artykule autorka opisała typowy śląski obiad na podstawie postów zamieszczanych w blogach kulinarnych. Analizie poddała wpisy odnoszące się do trzech potraw wchodzących w jego skład: rolady, klusek śląskich i modrej kapusty. Zestawiła przepisy blogerów z przepisami zamieszczonymi w leksykonach i innych źródłach dotyczących śląskiego dziedzictwa kulinarnego. Przyjęcie perspektywy lingwistyczno-kulturowej umożliwiło
opis śląskiego obiadu w kategoriach aksjologicznych, jako symbolu „małej ojczyzny”, szczególnie cennego we współczesnej globalizującej się kulturze.
Słowa kluczowe
językowo-kulturowy obraz świata, blog kulinarny, śląski obiad, jedzenie
Bibliografia
Bachórz, A. (2014). Jedzenie „prawdziwe” i „nieprawdziwe”? Kategoria autentyczności w internetowym dyskursie kulinarnym, W: Jarecka U., Wieczorkiewicz A. (red.), Terytoria smaku. Studia z antropologii i socjologii jedzenia (293–320). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Furgalińska, J. (2010). Ślónsko godka, ilustrowany słownik dla Hanysów i Goroli. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Jóźwiak, N. (2020). Smaki i zapachy dzieciństwa z perspektywy językowo-kulturowej (na podstawie wybranych polskich blogów kulinarnych). Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 27(1), 115–128.
Kiszka, B., Wilczek, W. (2018). Nudle, karminadle i kreple, czyli kuchnia śląska bez tajemnic, W: Gęsina T., Wilczek W. (red.), Kuchnia w języku i kulturze dawniej i dziś (133–142). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Krasnodębska, E. (2010). Śląsk. Kultura ludowa. W: Karaś H. (red), Dialekty i gwary polskie. Kompendium internetowe. Pozyskano z http://www.dialektologia.uw.edu.pl/index.php?l1=slaska-kultura-ludowa&l2=kuchnia-slaska (dostęp 1.06.2021).
Lerch-Wójcik, A. (2018). Pełny bonclok: tradycje kulinarne w podmiejskich dzielnicach Jastrzębia-Zdroju, Jastrzębie Zdrój.
Przymuszała, L., Świtała-Trybek, D. (2021). Leksykon dziedzictwa kulinarnego Śląska, Opole: Uniwersytet Opolski.
Szołtysek, M. (2003). Kuchnia śląska. Jodło. Historia. Kultura. Gwara, Rybnik: Wydawnictwo „Śląskie ABC”.
Szołtysek, M. (2017). Śląska Barbórka to nie polska Baśka. Na Śląsku Baśka mówiło się na krowę, audycja radiowa Cztery pory roku, prow. M. Raducha, polskieradio.pl
Świtała-Trybek, D., Przymuszała, L. (2018). Dobry żur, kiej w nim szczur. Dziedzictwo kulinarne Śląska w tekstach kultury. Opole: Uniwersytet Opolski.
Tokarski, R. (2004). Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Witaszek-Samborska, M. (2005). Studia nad słownictwem kulinarnym we współczesnej polszczyźnie. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Wyderka, B. (red.). (2006). Słownik gwar śląskich, t. VIII. Opole: Instytut Śląski.
Wyderka, B. (red.). (2009). Słownik gwar śląskich, t. XI. Opole: Instytut Śląski.
Żarski, W. (2012). Tożsamość kulinarna na Śląsku. W: Ursel M., Taranek-Wolańska O. (red.), Śląskie pogranicza kultur, t. 1. (169–185). Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut.
Spis cytowanych blogów kulinarnych (dostęp 1.06.2021):
http://ejszet.blogspot.com/2016/10/slaski-obiad-czyli-rolada-kluski-i.html
https://kuchniarodzinki.blogspot.com/2018/01/modro-kapusta.html
http://czteryporysmaku.blogspot.com/2011/05/prosto-i-bezpiecznie-typowy-slaski.html
https://www.slaskiesmaki.pl/staticcontent/516487/gumiklyjzy-czyli-kluski-slaskie http://mechanikwkuchni.blogspot.com/2017/02/rolada-slaska.html#more
https://www.slaskiesmaki.pl/staticcontent/141235/rolada-wolowa-slaska
https://www.olgasmile.com/rolady-slaskie.html
https://dietetyczne-przepisy.net/niskokaloryczne-rolady-slaskie/
https://www.zlotaproporcja.pl/2016/09/11/kluski-slaskie-gumiklyjzy-przepis/
http://anyzkowo.blogspot.com/2016/10/prawdziwie-slaski-obiad.html
http://www.smakiweroniki.pl/tag/slaska-tradycja
https://bonclok.pl/kuchnia/przepisy/218-biole-kluski.html
https://kuchniarodzinki.blogspot.com/2017/12/kluski-slaskie-czorne.html
https://weganon.pl/2020/03/czorne-kluski-slaskie.html
https://bonclok.pl/kuchnia/lod-swiynta/228-niedzielny-obiad-na-slasku.html
http://domowa-cukiernia.blogspot.com/2015/10/kluski-slaskie-z-jajkiem-czy-bez.html
https://jarytasy.com/2019/08/26/kluski-slaskie-bez-jaj/
https://chopwkuchni.pl/?p=1665
https://jasniepanstwo.pl/kuchnia/oryginalny-przepis-na-kluski-slaskie/
https://obiaddlataty.pl/index.php/2017/11/25/kluski-slaskie/
https://zielenina.cooking/2016/05/slaski-obiad-w-wersji-wege.html
https://www.olgasmile.com/kapusta-czerwona-zasmazana.html
https://blog.liebherr.com/urzadzenia-chlodnicze/pl/sekrety-czerwonej-kapusty/
https://kurkanielotka.pl/przepis/modra-kapusta-duszona-do-obiadu
https://domowe-potrawy.pl/kapusta-modra/
http://gotujzbartusiem.blogspot.com/2013/03/rolada-slaska-z-kluskami-i-modra-kapusta.html
http://katarzyna-gileta-klepka.smaczneblogi.pl/28030,slaskie-od-kuchni
https://kulinarnapolska.org/idealne-kluski-slaskie-wlasnie-takie-robila-nasza-omaprzepis/
http://swojskiejedzenie.blogspot.com/2016/07/rolady-woowe-na-slaski-obiad.html
https://steemit.com/pl-kuchnia/@napotem/czy-slaski-niedzielny-obiad-musi-zawierac-mieso
Uniwersytet Szczeciński Polska
