Tkaczka chmur by Katarzyna Jackowska-Enemuo, or a Tale about Death and the Power of Stories
Abstract
The aim of this paper is to analyse the way Katarzyna Jackowska-Enemuo uses the fairy-tale convention to narrate death in her work Tkaczka chmur [The Cloud Weaver] (2021). The author of the book uses a formulaic narrative, incorporating motifs of weaving and the initiatory quest for the golden apple, and further enriches these with insights into the emotional realm. By combining fairy-tale elements and psychological reflections, she crafts a story about dying and coping with grief. This approach not only invites readers to join the protagonist’s journey but also engages them in the narrative, which bears the hallmarks of a performative text.
Keywords
fairy tale; child; emotions; Katarzyna Jackowska-Enemuo; story; performativity; Polish children’s literature; death; Tkaczka chmur [The Cloud Weaver]; mourning
References
Bettelheim, B. (1985). Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni (D. Danek, tłum.). W.A.B. (wyd. oryg. 1976).
Burzyńska, A. (2007). Feminizm. W: A. Burzyńska, M. P. Markowski (red.), Teorie literatury
XX wieku. Podręcznik. Znak.
Czernow, A. (2018). Przemiany motywu śmierci dziecka w literaturze dla niedorosłych. W: K. Slany (red.), Śmierć w literaturze dziecięcej i młodzieżowej (s. 35–60). Wydawnictwo SBP.
Dymel-Trzebiatowska, H. (2018). Niebo ma wiele imion. Śmierć w skandynawskich książkach obrazkowych. W: K. Slany (red.), Śmierć w literaturze dziecięcej i młodzieżowej (s. 35–60). Wydawnictwo SBP.
Fischer-Lichte, E. (2018). Performatywność (M. Borowski, M. Sugiera, tłum.). Księgarnia Akademicka. (wyd. oryg. 2001).
Jackowska-Enemuo, K. (2021). Tkaczka chmur (M. Sztyma, il.). Albus.
Kozak, A. (2022, 25 czerwca). „Moja córka umarła 7 godzin 19 minut po tym, jak pani ordynator postawiła finalną diagnozę”. Jak żyć po takiej stracie?. Kobieta.gazeta.pl. Pobrane 15 listopada 2023 z: https://kobieta.gazeta.pl/kobieta/7,107881,28080315,7-godzin-19-minut-po-tym-kiedy-pani-ordynator-postawila-finalna.html.
Kopaliński, W. (2012). Słownik symboli. Rytm.
Korlak-Łukasiewicz, A., Zdaniewicz, M. (2018). Wsparcie w procesie żałoby poprzez organizację czasu wolnego. Relacje. Studia z Nauk Społecznych, 5, 79–90.
Kübler-Ross, E. (1998). Rozmowy o śmierci i umieraniu (I. Doleżal-Nowicka, tłum.). Media Rodzina. (wyd. oryg. 1969).
Leist, M. (2009). Dzieci poznają tajemnicę śmierci (A. Kucharska, tłum.). Święty Wojciech. (wyd. oryg. 1979).
Madryas, W. (2022). Arteterapia narracyjna jako efekt współoddziaływania medycyny narracyjnej oraz arteterapii ze szczególnym uwzględnieniem biblioterapii. Rana. Literatura – Doświadczenie – Tożsamość, 1(5): Dzieciństwo, cz. 2, 1–22. https://doi.org/10.31261/Rana.2022.5.01.
Miernik, A. (2015). Domeny wyobraźni. Andersen i Jung. TAiWPN Universitas.
Pilawska, R. (2017). Magiczne odbicia rzeczywistości, czyli o znaczeniu baśni w edukacji dziecka. Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna, 5(2/1), 77–85.
Rutka, V. (2012). Wartości baśni w pracy z dziećmi przedszkolnymi. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 24(2), 27–44.
Slany, K. (2018). Śmierć we współczesnej literaturze dla dzieci – łamanie tabu?. W: K. Slany (red.), Śmierć w literaturze dziecięcej i młodzieżowej (s. 35–60). Wydawnictwo SBP.
Sontag, S. (2016). Choroba jako metafora (J. Anders, tłum.). Karakter. (wyd. oryg. 1978).
Szymborska, K. (2018). Dziecko w poradnikach konsolacyjnych (comfort books) a ewolucja archetypu puer aeternus W: K. Slany (red.), Śmierć w literaturze dziecięcej i młodzieżowej (s. 89–106). Wydawnictwo SBP.
Wais, J. (2014). Bracia Grimm i siostra śmierć. O sztuce życia i umierania. Eneteia.
Wróblewska, V. (2018). Oblicza śmierci w polskiej bajce ludowej i w baśni literackiej. W: K. Slany (red.), Śmierć w literaturze dziecięcej i młodzieżowej (s. 73–88). Wydawnictwo SBP.
Wróblewska, V. (2015–2018a). Inicjacja. W: V. Wróblewska (red.), Słownik polskiej bajki ludowej. Pobrane 28 czerwca 2023 z: https://bajka.umk.pl/slownik/lista-hasel/haslo/?id=68.
Wróblewska, V. (2015–2018b). Jabłko/jabłoń. W: V. Wróblewska (red.), Słownik polskiej bajki ludowej. Pobrane 28 czerwca 2023 z: https://bajka.umk.pl/slownik/lista-hasel/haslo/?id=69.
Wróblewska, V. (2015–2018c). Nić/przędza. W: V. Wróblewska (red.), Słownik polskiej bajki ludowej. Pobrane 28 czerwca 2023 z: https://bajka.umk.pl/slownik/lista-hasel/haslo/?id=124.
Wydawnictwo Albus. (2021). Katarzyna Jackowska-Enemuo. Pobrane 30 czerwca 2023 z https://albus.poznan.pl/katarzyna-jackowska-enemuo.
Zorza (mitologia). (2023, 23 października). Wikipedia. Pobrane 20 listopada 2023 z: https://pl.wikipedia.org/wiki/Zorza_(mitologia).
University of Warsaw Poland
https://orcid.org/0000-0001-9262-4758
Anna Cybulska – MA, prepares a doctoral dissertation at the Doctoral School of Humanities at the University of Warsaw (Poland) on the feminist dramaturgy of Maria Morozowicz-Szczepkowska. Contact: a.cybulska8@uw.edu.pl.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Open Access Policy
All articles presented on the pages of ”Dzieciństwo. Literatura i Kultura” are published in open access under a Creative Commons license - Attribution 4.0 International (CC BY 4.0). It means that:
- they can be made available and quoted under the condition of explicit and clear indication of the author/authors of the referenced text;
- you cannot use legal or technological means that would limit others in using the text under the terms of the license.
More information: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
