Serbski spektakl polityczny. O znaczeniach wizyty Władimira Putina w belgradzkiej Świątyni Świętego Sawy
Abstrakt
Its magnificent appearance and the multiple ideological connotations made the Temple of Saint Sava an arena where various public ceremonies are organized – not only those of purely religious nature, but also political and ideological performances. One of the most important events of this kind was the Vladimir Putin’s visit to Belgrade on January 17, 2019. During the one-day stay in Serbia, the Russian leader met with President Alexander Vučić and his associates. This article is an attempt to analyze the ideological and symbolic message of the political spectacle planned with precision and great care for legibility, and thus taking the form of a performative implementation of the existing ideas ruling the way in which a political event (surrounded by a religious-like aura) should present itself.
Słowa kluczowe
spektakl polityczny; Serbia; Rosja; świątynia; prawosławie; kultura polityczna
Bibliografia
Burke, P. (2011). Fabrykacja Ludwika XIV. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Ceca pita Dacica da je spoji sa Putinom – Ami G Show S09 (2017). https://www.youtube.com/watch?v=MhYEwb8hPU0 [15 II 2020].
Duvignaud, J. (1990). Teatr w społeczeństwie, społeczeństwo w teatrze, przeł. Kolankiewicz, L., Dialog 9, 102–106.
Feder, A. (2020). Świątynia serbskich zwycięstw i pokus. Przyczynek do wizualnej teologii narodowej, Adeptus 16.
Gil, D. (2005). Prawosławie. Historia. Naród. Miejsce kultury duchowej w serbskiej tradycji i współczesności. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Goffmann, E. (2000). Człowiek w teatrze życia codziennego, przeł. Śpiewak, H., Śpiewak, P. Warszawa: Wydawnictwo KR.
Hayden-Bakić, M. (2014). Religija i religijski autoriteti u doba sekularizma i globalizacije – neke implikacije za Balkan, W: Religija, religioznost i savremena kultura. Od mističkog do (i)racionalnog i vice versa. Radojčić, D., Pavićević, A. (red.). Beograd: Etnografski institut SANU.
Hervieu-Léger, D. (2007). Religia jako pamięć. przeł. Bielawska M. Kraków: NOMOS.
Lukić Krstanović, M. (2010). Spektakli XX veka. Muzika i moć. Beograd: Etnografski Institut SANU.
Malešević, M. (2011). Pravoslavlje kao srž „nacionalnog bića“ postkomunističke Srbije,W: Ima li nacija na planeti Ribok?. Beograd: Srpski genealoški centar.
Mladenović, A. (2019). Vladimir Putin u Beogradu: Pet stvari koje su obeležile „Putindan“, https://www.bbc.com/serbian/lat/srbija-46912785 [30 I 2019].
Naumović, S. (2009). Ustavi, kupole i godišnjice ili „sa čime izaći pred Miloša?“. W: Upotreba tradicije u političkom i javnom životu na kraju dvadesetog i početkom dvadeset prvog veka. Beograd: Institut za filozofiju i društvenu teoriju I.P. „Filip Višnjić“.
Perica, V. (2006). Vatre i hramovi. Srpska crkva i srpski nacionalistički pokret 80-ih godina. W: Balkanski idoli II. Religija nacionalizam u jugoslovenskim državama. przeł. Glišić, S., Miletić, S. Beograd: Biblioteka XX vek.
Prvorođeni je nedavno rekao – Nikola Kojo govor protest Beograd (2019). https://www.youtube.com/watch?v=eSrm3VszHzw [15 II 2020].
PUTIN NIJE SKIDAO POGLED SA CECE RAŽNATOVIĆ! Ovo je detalj sa dočeka predsednika Rusije pred Hramom koji je SVIMA UPAO U OKO! (2019). https://www.kurir.rs/stars/3190979/putin-nije-skidao-pogled-sa-cece-raznatovic-ovo-je-detalj-sa-doceka-predsednika-rusije-pred-hramom-koji-je-svima-upao-u-oko-ekskluzivni-snimak [15 II 2020].
Stojanović, D. (2010). Ulje na vodi. Beograd: Peščanik (Čigoja).
Sznajderman, M. (2000). Błazen. Maski i metafory. Gdańsk: Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria.
Turner, V. (2010). Proces rytualny. Struktura i antystruktura. przeł. Dżurak, E. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Uživo – Putin u Beogradu 2 (2019). Tanjug News Agency, https://www.youtube.com/watch?v=g3rylTXh0zM [15 II 2020].
Uniwersytet Warszawski Polska
https://orcid.org/0000-0002-0759-5022
Aleksandra Feder, slawistka, serbistka, doktorantka w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Warszawskiego w dyscyplinie nauki o kulturze i religii, związana z Instytutem Slawistyki Zachodniej i Południowej UW. Do jej głównych zainteresowań badawczych należą: zagadnienie wpływu religii na budowanie tożsamości narodowej w krajach byłej Jugosławii, kwestie politycznych i kulturowych aspektów funkcjonowania Kościołów prawosławnych na tym obszarze, a także problemy estetyki oraz uwarunkowań kulturowych, społecznych i politycznych turbo-folku.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
PRAWA AUTORSKIE
Rocznik „Zeszyty Łużyckie” jest wydawany na licencji niewyłącznej: Creative Commons - Uznanie autorstwa 3.0 PL (CC-BY)
(https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/legalcode). Przesłanie artykułu oznacza zgodę na jego udostępnienie na tej licencji. Licencja zostaje udzielona Wydawnictwom Uniwersytetu Warszawskiego na 5 lat (po upływie tego terminu przekształca się w zgodę udzieloną na czas nieoznaczony) na następujące pola eksploatacji:
• utrwalanie i zwielokrotnianie w dowolnej liczbie egzemplarzy (w tym w tłumaczeniu na inne języki) w znanych w dniu zawarcia niniejszego porozumienia technikach: drukiem w dowolnej formie, techniką cyfrową, techniką reprograficzną, za pomocą zapisu magnetycznego, zapisu na kliszy fotograficznej, oraz wprowadzania egzemplarzy do obrotu;
• wprowadzanie do sieci komputerowej Wydawcy;
• publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, a w szczególności rozpowszechnianie w sieciach informatycznych, w tym komputerowych (Internet, sieci lokalne), telefonicznych oraz innych znanych w chwili zawarcia niniejszej umowy;
• najem, użyczanie;
• nadawanie za pomocą wizji i/lub fonii przewodowej albo bezprzewodowej przez stacje naziemne bądź satelitarne;
• kopiowanie i powielanie w technologiach fotomechanicznych lub innych znanych w dniu zawarcia porozumienia;
• publiczne odtwarzanie;
• wykorzystywanie do celów reklamowych i promocyjnych, w tym w sieciach informatycznych.
