Między nauką a biblioteką? Profesor Józef Przyborowski, bibliotekarz Biblioteki Ordynacji Zamojskiej, i jego publikacje o dawnej literaturze i książce


Abstrakt

In 1872 Józef Przyborowski (1823−1896) was appointed the director of the Zamoyski Family Fee Tail Library (Biblioteka Ordynacji Zamojskiej, BOZ) in Warsaw. This philologist, historian, numismatist, and archaeologist, former professor of Polish language in the Main School (Szkoła Główna) in Warsaw and the director of its Library, was an expert in the life and works of Jan Kochanowski and the 16th century prints. When working in BOZ (until his death), Przyborowski not only arranged and developed the collections of books and manuscripts, but also transformed it into a workshop for his editorial works and his studies as a historian of literature and bibliography. Przyborowski’s academical and educational publications in the periodicals, encyclopaedias and editions of Old Polish literature were popularising the knowledge of Polish history, literature, culture and library collections. The article presents Przyborowski’s publications, based on the collections of Zamoyski Family Fee Tail Library, and their importance in the history of old books and literature.

Słowa kluczowe

Józef Przyborowski; Biblioteka Ordynacji Zamojskiej w Warszawie; literatura staropolska; edytorstwo

Ajewski, Konrad. „O trzech Bibliotekach Ordynackich w Warszawie w 60. rocznicę ich zniszczenia”. Muzealnictwo, no. 45 (2004): 9-18.

Arct, Zbysław. Wybitni Polacy w służbie książki. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1983, 173-174.

Bassaeus, Albertus. Nowe lato albo prośba do Pana Boga o rzeczy potrzebne na kożdy nowy rok. [Warszawa: Stefan Przyborowski, 1882].

Bąbiak, Grzegorz P. „Józef Przyborowski 1823-1896. Kustosz książki polskiej”. In Portrety uczonych. Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego 1816-1915. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2016, 412-422.

Bielowski, August. „Szymon Szymonowic”. Pamiętnik Akademii Umiejętności w Krakowie, vol. 2 (1875): 105-213.

Brzostowski, Aleksander Bolesław. „Józef Przyborowski”. Wiadomości Bibliograficzne Warszawskie, no. 4 (1882): 102-104, no. 5 (1882): 137-140.

Chlebowski, Bronisław. „Najdawniejsze kancjonały protestanckie z połowy XVI w.”. In Pamięci Mikołaja Reja z Nagłowic. Lwów: Księgarnia Polska B. Połonieckiego – Warszawa: E. Wende, 1906, 19-38.

Decalogus to jest dziesęcioro przykazanie Boże, ku śpiewaniu dla dziatek krotce uczynione. [Warszawa : Kazimiera Przyborowska, 1882].

Dziki, Jan. Wieczna pamiątka a prawie osobliwy dar Boży, gdy kto stateczny w swoim wezwaniu. [Warszawa: Urszula Przyborowska, 1880].

Estreicher, Karol. Günter Zainer i Świętopełk Fiol. Warszawa: s.n., 1867.

Gloger, Zygmunt. „Kalendarz”. In idem, Encyklopedia staropolska ilustrowana, vol. 2. Warszawa: druk P. Laskauera i W. Babickiego, 1901, 306-316.

Głombiowska, Zofia. „Józef Przyborowski jako badacz i wydawca dzieł Jana Kochanowskiego”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria, no. 16 (1986): 47-67.

Horodyski, Bogdan. „Zarys dziejów Biblioteki Ordynacji Zamojskiej”. In Studia nad książką poświęcone pamięci Kazimierza Piekarskiego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1951, 295-341.

Jachimecki, Zdzisław. „Kolekcja pieśni i psalmów polskich z XVI w. w Bibliotece Ord. Zamoyskiej”. Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Akademii Umiejętności w Krakowie, vol. 17, no. 6 (1911): 3-9.

Kacprzak, Marta M. „Literatura staropolska w Szkole Głównej”. In Szkoła Główna – kręgi wpływów, ed. Urszula Kowalczuk, Łukasz Książyk. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2017, 115-152.

Konieczna, Jadwiga. „Udział encyklopedii polskich w kształtowaniu wiedzy o bibliotece w II połowie XIX i na początku XX wieku”. In Ludzie i książki. Studia i szkice bibliologiczno-bibliograficzne. Księga pamiątkowa dedykowana Profesor Hannie Tadeusiewicz. Łódź: Wydawnictwo Ibidem, 2011, 77-90.

Kochanowski, Jan. Dryas Zamchana. Podobizna autografu, przechowanego w Bibliotece Ordynacji Zamoyskiej, ed. Witołd Ziembicki. Lwów: s.n., 1928.

Kochanowski, Jan. Dzieła wszystkie. Wydanie pomnikowe, vol. 1-3. Warszawa: J. Unger, 1884.

Kochanowski, Jan. Pieśń o potopie. [Warszawa: Feliks Miński, 1876].

Kochanowski, Jan. Pieśń o potopie, [Warszawa: Stefan Przyborowski, 1882].

Kochanowski, Jan. Pieśń o potopie, ed. Paulina Buchwald-Pelcowa. Warszawa: Biblioteka Narodowa, 1982.

Kocówna, Barbara, Muszyńska, Krystyna, ed. Inwentarz rękopisów Biblioteki Ordynacji Zamojskiej sygn. 1-2051. Warszawa: Biblioteka Narodowa, 1967.

Korotyński, Ludwik Stanisław. „Ś.p. Józef Przyborowski”. Tygodnik Ilustrowany, no. 21 (1896): 415-416.

Kostrzębski, Walery. Wspomnienie pośmiertne o św. p. Józefie Przyborowskim b. profesorze i bibliotekarzu b. Szkoły Głównej. Kraków: nakładem Towarzystwa Numizmatycznego, 1896.

Kryński, Adam Antoni. „Profesor Józef Przyborowski”. In Szkoła Główna Warszawska (1862-1869), vol. 1: Wydział Filologiczno-Historyczny, ed. Bronisław Chlebowski et al. Kraków: s.n., 1900, 201-210.

Lament Jeronima Szafrańca, starosty chęcińskiego o śmierci syna jego. [Warszawa: s.n., 1882].

Lubelczyk, Jakub. Dobrotliwosć Pańska. [Warszawa: Kazimiera Przyborowska, 1882].

Lubelczyk, Jakub. Pieśń nowa krześcijańska jako mamy szukać łaski pańskiej gdy ją prze grzech utraciemy. [Warszawa: Urszula Przyborowska, 1882].

Makowski, Tomasz. Biblioteka Ordynacji Zamojskiej. Od Jana do Jana. Przewodnik po wystawie. Warszawa: Biblioteka Narodowa, 2005.

Motz, Wanda. „Przyborowski Józef”. In Słownik pracowników książki polskiej, ed. Irena Treichel. Warszawa – Łódź: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972, 724-725.

Pieśń a prośba człowieka krześcijańskiego, aby go Pan Bog w krzyżu wedle powołania jego żywiącego, obiecanymi dobry czesnymi i wiecznymi, cieszyć raczył. [Warszawa: Urszula Przyborowska, 1880].

Pieśń nowa o ukorzeniu krześcijańskim, Panu Bogu Ojcu naszemu, ku pociesze synow jego, z dołożenim czasow niniejszych uczyniona. [Warszawa: Urszula Przyborowska, 1882].

Pieśń o narodzeniu Pańskim. [Warszawa: Urszula Przyborowska, 1881].

Poźniak, Piotr. „Dzieje i zawartość polskich kancjonałów składanych”. Muzyka, no. 3 (1996): 19-42.

Przyborowski, Józef. „Autograf Jana Kochanowskiego”. Kłosy, no. 1026 (1885): 139.

Przyborowski, Józef. „Baltazara Opecia Żywot Pana Jezusa, w pięciu wydaniach wieku XVI”. Przegląd Bibliograficzno-Archeologiczny, vol. 2 (1881): 321-341, 401-420, vol. 3 (1882): 31-45, 137-151.

Przyborowski, Józef. „Biblioteka”, „Bibliotekarstwo”. In Wielka Encyklopedia powszechna ilustrowana, vol. 7. Warszawa: nakład i druk S. Sikorskiego, 1892, 726-735.

Przyborowski, Józef. „Dobczycki Jan”. In Encyklopedia wychowawcza, ed. Jan Tadeusz Lubomirski et al., vol. 3. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1885, 278-282.

Przyborowski, Józef. „Do „Kalendarza z r. 1796”. Kurier Warszawski, no. 103 (1880), 2.

Przyborowski, Józef. „Do pana Aleksandra Wejnerta”. Biblioteka Warszawska, vol. 4 (1878): 152-153.

Przyborowski, Józef. „Jana Kochanowskiego Pieśń o potopie. Studium bibliograficzne”. Ateneum, vol. 1, no. 3 (1876): 666-673.

Przyborowski, Józef. „Kalendarz ścienny na rok 1525-ty”. Tygodnik Ilustrowany, no. 209 (1887), Dodatek nadzwyczajny.

Przyborowski, Józef. „Kilka nieznanych listów Szymona Szymonowicza”. Biblioteka Warszawska, vol. 2 (1895): 141-161.

Przyborowski, Józef. „Listy Adama Burskiego profesora Akademii Zamojskiej”. Biblioteka Warszawska, vol. 2 (1884): 321-331.

Przyborowski, Józef. „Nieznane wydanie jednego z dawniejszych utworów Jana Kochanowskiego”, Tygodnik Powszechny, no 2 (1885): 26, 28.

Przyborowski, Józef. „„Psałterz Puławski. Z Kodeksu pergaminowego księcia Władysława Czartoryskiego, przedruk homograficzny wykonali Adam i Stanisław Pilińscy. Nakładem Biblioteki Kórnickiej 1880 r.”, Biblioteka Warszawska, no. 3 (1880): 141-152.

Przyborowski, Józef. „Rok śmierci Fab. Seb. Klonowicza”. Ateneum, vol. 1 (1878): 311-323.

Przyborowski, Józef. „Urywek kazań dla młodzieży szkolnej, z glosami polskimi. Wiek XV”, Prace Filologiczne, vol. 1 (1885): 199-204.

Przyborowski, Józef. „Wiadomość o pierwszem i drugiem wydaniu „Jezdy” Jana Kochanowskiego”, Wiadomości Bibliograficzne Warszawskie, no 12 (1883): 315-316.

Przyborowski, Józef. „Wydanie krakowskie dzieła Jana z Turrekrematy Explanatio in Psalterium”. Przegląd Bibliograficzno-Archeologiczny, vol. 1 (1881): 182-188.

Przyborowski, Józef. „Zagadka bibliograficzna”. Biblioteka Warszawska, vol. 4 (1889): 277-280.

Rej, Mikołaj. Napis nad grobem zacnej krolowej Barbary Radziwiłowny, niegdy będącej Krolowy Polskiej. [Warszawa: Urszula Przyborowska, 1880].

Rej, Mikołaj. Pieśń nabożna z Pisma Świętego z Starego i Nowego Zakonu wespołek z prośbą do Syna Bożego. [Warszawa: Stefan Przyborowski, 1883].

Rej Mikołaj. Przyczyna gniewu Pańskiego. [Warszawa: Urszula Przyborowska, 1880].

Skręt, Rościsław. „Przyborowski Józef Tomasz”. In Polski słownik biograficzny, vol. 29. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1986, 76-79.

Smoleńska, Barbara, ed. Biblioteka Narodowa. Katalog rękopisów. Seria III Zbiory Biblioteki Ordynacji Zamojskiej, vol. 2 Rękopisy od XVI do XIX wieku (sygn. BOZ do 1050). Warszawa: Biblioteka Narodowa, 1991.

Sowiński, Janusz. Między oryginałem, kopią a falsyfikatem. Polskie edycje faksymilowe. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2009.

Szocki, Józef. „Charakterystyka księgozbioru domowego Józefa Przyborowskiego ze szczególnym uwzględnieniem zbiorów księgoznawczych i literackich”. Roczniki Biblioteczne, no. 1-2 (1994): 123-135.

Szocki, Józef. „Książka antyczna w księgozbiorze domowym Józefa Przyborowskiego (1823-1896)”. Meander, no. 7-8 (1992): 433-437.

Szocki, Józef. „Księgozbiór domowy Józefa Przyborowskiego (1823-1896)”. Z badań nad polskimi księgozbiorami historycznymi. Studia i materiały, vol. 16 (1995): 75-109.

Szocki, Józef. „Księgozbiór Józefa Przyborowskiego (1823-1896)”. In idem, Domowy świat książek. Wybrane księgozbiory polskie w XIX wieku (Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2000), 61-84.

Szocki, Józef. „Zbiory literackie i językoznawcze Józefa Przyborowskiego (1823-1896)”. Prace Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie. Filologia Polska – Historia i Teoria literatury, no. 6 (1996): 75-87.

Tchórzewska-Kabata, Halina, Dąbrowski, Maciej, ed. Nad złoto droższe. Skarby Biblioteki Narodowej. Warszawa: Biblioteka Narodowa, 2000.

Wójcik, Rafał. „Opusculum de arte memorativa” Jana Szklarka. Bernardyński traktat mnemotechniczny z 1504 roku. Poznań: Biblioteka Uniwersytecka, 2006.

Pobierz

Opublikowane : 2018-06-03


Kacprzak, M. (2018). Między nauką a biblioteką? Profesor Józef Przyborowski, bibliotekarz Biblioteki Ordynacji Zamojskiej, i jego publikacje o dawnej literaturze i książce. Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo, 8(11) cz.2, 109-125. https://doi.org/10.32798/pflit.71

Marta Kacprzak 
Uniwersytet Warszawski  Polska




Copyright (c) 2019 Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

Wszystkie artykuły prezentowane na łamach „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” są publikowane w otwartym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa wersja 3.0  (CC-BY)