Metamorfozy „Budy jarmarcznej”: Aleksandr Błok − Wsiewołod Meyerhold – Tadeusz Kantor
Abstrakt
Puppet Show Alexander Blok’s short lyrical drama introduced new perception of the principal elements of the theatrical performance structure. These include the scene-audience, actor-scenic character and illusion-disillusion relations. The paper attempts to reconstruct how Vsevolod Meyerhold saw Puppet Show and what Tadeusz Kantor derived from his reading of the piece. Influenced by Blok, Meyerhold began the process of theatre’s theatrical restitution reaching to the beginnings which include commedia dell’arte. Puppet Show, which influenced the theatre during the entire second half of the 20th century, can be read as a meta-text commentary to the very essence of theatre. It addresses the strain between the building of the scenic illusion and its disassembly. This strain pertained to the theatre of Tadeusz Kantor, who from his early years on, was fascinated with Blok’s drama. Kantor’s presence on stage in his performances is the consequence of Blok introducing the character of the Author in his drama. Furthermore, for Kantor, the expression “puppet show” was synonymic to the theatre of “love and death”, in other words − the theatre of constructed emotions.
Słowa kluczowe
buda jarmarczna; symbolizm; kryzys realności; iluzja-deziluzja; teatr jako gra
Bibliografia
Błok Aleksandr. 1993. O dramacie. W Od Hugo do Witkiewicza. Poetyki. Manifesty. Komentarze, red. Paszek Jerzy, 445-448. Warszawa: Fundacja Astronomii Polskiej.
Błok Aleksandr. 1985. Utwory dramatyczne. Kraków - Wrocław: Wydawnictwo Literackie.
Kantor Tadeusz. 2000. Wędrówka. Kraków: Cricoteka.
Kantor Tadeusz. 2004. Pisma. Tom 2. Teatr śmierci. Teksty z lat 1975-1974. Wrocław − Kraków: Ossolineum − Cricoteka.
Malej Izabella. 2002. Syndrom Budy jarmarcznej, czyli symbolizm rosyjski w kręgu arlekinady: A. Błok i A. Bieły. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Meyerhold Wsiewołod. 1988. Przed rewolucją (1905-1917). Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Osińska Katarzyna. 2003. Klasztory i laboratoria. Rosyjskie studia teatralne: Stanisławski, Meyerhold, Sulerżycki, Wachtangow. Gdańsk: Słowo/obraz /terytoria.
Pavis Patrice. 1998. Słownik terminów teatralnych. Wrocław − Warszawa − Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Porębski Mieczysław. 1997. Deska. T. Kantor. Świadectwa. Rozmowy. Komentarze. Warszawa: Murator.
Polska Akademia Nauk Polska
Wszystkie artykuły prezentowane na łamach „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” są publikowane w otwartym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa wersja 3.0 (CC-BY) 
