TY - JOUR AU - Tomasz Korpysz PY - 2021/12/30 Y2 - 2024/03/28 TI - O Norwidowskich obrazach barwy żółtej JF - Prace Filologiczne JA - pf VL - 76 IS - 0 SE - ARTYKUŁY DO - 10.32798/pf.874 UR - https://www.journals.polon.uw.edu.pl/index.php/pf/article/view/874 AB - Pole słowotwórcze żółtego nie jest w pismach Norwida bardzo rozbudowane (liczy osiem leksemów), niezbyt liczne są też użycia poszczególnych jednostek (łącznie jest to 40 użyć). Są one jednak bardzo interesujące ze względu na to, że bardzo rzadko po prostu informują o barwie kogoś lub czegoś, najczęściej mają zaś wyraźny ładunek aksjologiczny: zupełnie wyjątkowo kontekstowo pozytywny, zwykle – mniej lub bardziej negatywny. Do wyrażenia tego negatywnego wartościowania dość rzadko wykorzystuje poeta systemoweśrodki słowotwórcze (por. derywaty pożółkły, zżółknąć), znacznie częściej – różnego rodzaju środki leksykalne, składniowe czy tekstowe. Niejednokrotnie dopiero lektura szerszego kontekstu bądź też znajomość nieujęzykowionych faktów kulturowych pozwalają właściwie odczytać negatywne waloryzowanie leksyki dotyczącej koloru żółtego. Barwę żółtą najczęściej przypisuje Norwid różnorakim artefaktom, z których najliczniejszą grupą są nazwy części ubioru. Drugim obszerniejszym kręgiem tematycznym jest świat roślin. Znacznie rzadziej żółty i jego derywaty odnoszą się do sfer tematycznych „człowiek” i „kosmos: niebo i światło niebieskie”, a tylko w pojedynczych użyciach do kręgów „świat zwierząt” i „przyroda nieożywiona”. ER -