Rozwój zainteresowań historycznymi dokumentami zwerbalizowanej świadomości językowej Polaków

Bajerowa, I. (1976). Przedmowa. W: Z. Klemensiewicz, Historia języka polskiego (11–12). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Barycz, H. (1924). Jan Mączyński, leksykograf polski XVI wieku, Reformacja w Polsce, 3(11–12), 218–255.

Barycz, H. (1933). Udział Uniwersytetu Jagiellońskiego w rozwoju języka i literatury ojczystej. W: tenże, Szkice z dziejów Uniwersytetu Jagiellońskiego (3–27). Kraków: Biblioteka Krakowska nr 80.

Barycz, H. (1936). J.S. Bandtkie a Śląsk. Z dziejów pierwszych zainteresowań się nauki polskiej Śląskiem. Katowice: Wydawnictwo Instytutu Śląskiego.

Baudouin de Courtenay, J. (1915). Charakterystyka psychologiczna języka polskiego. W: Encyklopedia polska, t. 3 (154–226). Kraków: Gebethner i S-ka, Kraków.

Benni, T. (1913). Jenerał Mroziński jako psychofonetyk, Sprawozdania Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Wydział Językoznawstwa i Literatury, 4(9), 77–94.

Brückner, A. (1907). Traktat Parkoszów ortograficzny, Prace Filologiczne, 6, 644–650.

Bugajski, M. (1999). Świadomość językowa a świadomość lingwistyczna. Społeczne i naukowe potrzeb kultury języka. W: J. Miodek (red.), Mowa rozświetlona myślą. Świadomość normatywno-stylistyczna współczesnych Polaków (33–38). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytet Wrocławskiego.

Chrzanowski, I. (1927a). Niemcewicz jako miłośnik i obrońca mowy polskiej, Prace Filologiczne, 12, 260–274.

Chrzanowski, I. (1927b). Konserwatyzm językowy Jana Śniadeckiego. W: Symbolae grammaticae in honorem Ioannis Rozwadowski, vol. II (476–486). Kraków: Gebethner i Wolff.

Cygan, S. (2011). Przejawy świadomości językowej mieszkańców wsi końca XX wieku na przykładzie Lasocina na Kielecczyźnie. Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego.

Czelakowska, A. (2010). Opisy fleksyjne w gramatykach polskich lat 1817–1939. Kraków: Księgarnia Akademicka.

Deszkiewicz, J.N. (1843). Rozprawy o języku polskim i o jego gramatykach. Lwów: Drukiem J. Schnaydera.

Dobrzycki, S. (1904). Zdobycze językoznawstwa polskiego, Poradnik Językowy, 2, 27–29.

Dobrzycki, S. (1931). Kultura języka w wieku XVI, Ruch Literacki, 6(10), 289–296.

Florczak, Z., Pszczołowska, L. (oprac.) (1957–1958). M.R. Mayenowa (red.), Ludzi oświecenia o języku i stylu, t. I–III. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Florczak, Z. (1978). Europejskie źródła teorii językowych w Polsce na przełomie XVIII i XIX wieku. Studia z dziejów teorii języka i gramatyki. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Gaertner, H. (1926). Na marginesie słownika Jana Mączyńskiego, Język Polski, 11(2), 48–53.

Ganszyniec, R. (1933). O ortografii Jakóba Parkosza, Sprawozdania Towarzystwa Naukowego we Lwowie, 13, 148–151.

Gniadek, S. (1956). Metodologiczne źródła doktryn gramatycznych O. Kopczyńskiego, Kwartalnik Neofilologiczny, 3(2), 69–81.

Gniadek, S. (1957). Wpływy francuskie na gramatykę Kopczyńskiego, Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 21(2), 198–203.

Gutthӓter-Dobracki, M. (1668). Goniec gramatyki polskiej (Vorbott Der Polnischen Sprachkunst). Oleśnica: Wydał J. Seiffert.

Handel, J. (1935). Dzieje językoznawstwa. Lwów: Nakładem Filomaty.

Karwowski, S. (1910). Polacy i język polski na Śląsku pod panowaniem pruskim. Poznań: Drukarnia „Pracy”.

Kawyn-Kurz, Z. (1957). Poglądy gramatyczne Kopczyńskiego w świetle krytyki Józefa Mrozińskiego, Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 21(2), 203–221.

Klemensiewicz, Z. (1945). Miłośnictwo języka w dziejach polszczyzny, Język Polski, 25(1), 1–7; 2, 47–52.

Klemensiewicz, Z. (1958). Recenzja: Ludzie oświecenia języku i stylu, oprac. Z. Florczak, L. Pszczołowska, red. M.R. Mayenowa, t. 1–3. Warszawa, Język Polski, 38(5), 383–385.

Klemensiewicz, Z. (1976). Historia języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kloch, Z. (1995). Spory o język. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.

Kopczyńska, Z. (1976). Język a poezja. Studia z dziejów świadomości językowej i literackiej oświecenia i romantyzmu. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Kopczyński, O. (1785). Układ gramatyki dla szkół narodowych z dzieła już skończonego wyciągniony. Warszawa: Wydał M. Grӧll.

Kopczyński, O. (1807). Essai de grammaire polonaise pratique et raisonnée pour les Français. Varsovie.

Kopczyński, O. (1808). Poprawa błędów w ustnej i pisanej mowie polskiej. Warszawa: DrukarniaPijarska.

Kopko, P. (1909). Krytyczny rozbiór gramatyki narodowej O. Kopczyńskiego (przyczynek do historii polskie gramatyki). Kraków: Nakładem Akademii Umiejętności.

Kossowska, M. (1956). Stosunek ks. Onufrego Kopczyńskiego do staropolszczyzny (na podstawie „Gramatyki dla szkół narodowych”), Język Polski, 36(5), 370–374.

Kossowska, M. (1958). Kopczyński O. jako badacz i teoretyk mowy, Sprawozdania z Czynności Wydawniczych (…) Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 7, 123–127.

Kowalska, A. (2002). Z badań nad dziejami języka polskiego na Górnym Śląsku. Katowice: Górnośląskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk im. W. Roździeńskiego.

Kryński, A.A. (1912). Szkice językoznawstwa polskiego od początku wieku XIX. W: Księga pamiątkowa ku uczczeniu 250-ej rocznicy założenia Uniwersytetu Lwowskiego (1–16). Lwów: Nakładem Uniwersytetu Lwowskiego.

Kucharski, A., Krzyżanowski, A. (1822). Recenzja: Pierwsze zasady gramatyki języka polskiego, Gazeta Literacka, 26, 28, 29, 32.

Kucharski, A. (1825). Księdza Stanisława Zaborowskiego ortografia polska (…) z przydaniem uwag tłumacza. Warszawa: Drukarnia J. Węckiego.

Lehr-Spławiński, T. (1938). Troska o rozwój i kulturę języka polskiego w przeszłości i obecnie, W: tenże, Szkice z dziejów rozwoju i kultury języka polskiego (128–152). Lwów: Książnica „Atlas”.

Lenartowicz-Zagrodna, A. (2021). Z dziejów leksykografii polsko-łacińskiej. Szkice o słownikarzach i słownikach (XVII–XIX w.). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Lesiakowski, A.P. (2014). „Gramatyka języka polskiego większa” Antoniego Małeckiego na tle dziewiętnastowiecznych podręczników gramatycznych i ówczesnej polszczyzny. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Łoś, J. (1907). Jakóba syna Parkoszowego traktat o ortografii polskiej. Kraków: Nakład Akademii Umiejętności.

Łoś, J. (1913a). Najdawniejszy traktat o ortografii polskiej, Język Polski, 1(2), 51–58.

Łoś, J. (1913b). Dawne głosy o języku polskim, Język Polski, 1(3), 85–91.

Łoś, J. (1913c). Gramatyka w dawnej Polsce, Język Polski, 1(7), 216–221.

Maćkowiak, K. (2001). Słownik a poezja. Z zagadnień świadomości leksykalnostylistycznej polskiego oświecenia. Zielona Góra: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zielonej Górze.

Maćkowiak, K. (2011). U źródeł polskiej świadomości językowej (X–XV wiek). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Masłej, D. (2016). Modlitwa Pańska w polskim średniowieczu. Znad staropolskich rękopisów. Poznań: Wydawnictwo Rys.

Mayenowa, M.R. (1955a). Zagadnienia języka i teorii literatury w podręczniku uniwersyteckim historii literatury polskiej, Pamiętnik Literacki, 46(2), 478–490.

Mayenowa, M.R. (1955b). Walka o język w życiu i literaturze staropolskiej. Bibliografię opracowały: B. Otwinowska, L. Pszczołowska, J. Puzynina. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Mayenowa, M.R. (1973). Zagadnienia stylu i stylistyki w ćwierćwieczu prac IBL, Biuletyn Polonistyczny, 16(49), 119–133.

Mecherzyński, K. (1833). Historia języka łacińskiego w Polsce. Kraków: Drukarnia Uniwersytetu.

Mikulski, T. (1951). Walka o język polski w czasach Oświecenia, Pamiętnik Literacki, 42(3–4), 796–815.

Morawski, K. (1923). Walka o język polski w czasach Odrodzenia. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza.

Mroziński, J. (1822). Pierwsze zasady gramatyki języka polskiego. Warszawa: Wydał N. Glücksberg.

Mroziński, J. (1824). Odpowiedź na umieszczoną w Gazecie Literackiej recenzję dzieła pod tytułem Pierwsze zasady gramatyki języka polskiego. Warszawa: Drukiem N. Glücksberga.

Nehring, W. (1900). Rozkwit języka polskiego w wieku XVI. W: Pamiętnik III Zjazdu Historyków Polskich w Krakowie, t. I (1–17). Kraków: Nakładem uczestników Zjazdu.

Otwinowska, B. (1974), Język – naród – kultura. Antecedencje i motywy renesansowej myśli o języku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Plebański, J.K. (1862). Gramatyka. Gramatycy. W: Encyklopedia powszechna, t. X (437–560). Warszawa: Nakład, druk, własność S. Orgelbranda.

Pniewski, W. (1933). Krzysztof Celestyn Mrongowiusz. Żywot i dzieła. W: W. Pniewski (red.), Krzysztof Celestyn Mrongowiusz 1764–1855. Księga pamiątkowa (9–117). Gdańsk: Towarzystwo Przyjaciół Nauk i Sztuki w Gdańsku.

Pniewski, S. (1938). Język polski w dawnych szkołach gdańskich. Gdańsk: Towarzystwo Przyjaciół Nauk i Sztuki w Gdańsku.

Podracki, J. (2007). Konstrukcje złożone w gramatykach języka polskiego (rys historyczny). Warszawa: Wydawnictwo Wydziału Polonistyki UW.

Pollak, R. (1928). Uwagi o języku polskim w „Dworzaninie” Górnickiego. W: Studia staropolskie. Księga ku czci Aleksandra Brücknera (252–262). Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza.

Pszczołowska, L., Puzynina, J. (1954). Język polski w szkole w epoce Odrodzenia, Poradnik Językowy, 5, 19–26.

Puzynina, J. (oprac.). (1963). Wypowiedzi o języku i stylu w okresie staropolskim (do połowy XVIII w.). Słownik, red. M.R. Mayenowa, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Rodek, E. (2020). Przejawy świadomości językowej Polaków w pierwszej połowie XVIII wieku. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN.

Rospond, S. (1938). Kultura językowa w Polsce XVI wieku. I. Polemika poprawnościowa J. Maleckiego z J. Seklucjanem, Język Polski, 23(2), 45–52.

Rospond, S. (1939). Kultura językowa w Polsce XVI wieku. II. Polemika poprawnościowa J. Maleckiego z S. Murzynowskim, Język Polski, 24(4), 115–121.

Rospond, S. (1953). Recenzja: M.R. Mayenowa, Walka o język w literaturze staropolskiej, Warszawa 1953, Język Polski, 33(5), 405–407.

Rospond, S. (1955). Obrona języka polskiego na Śląsku, Kwartalnik Opolski, 1(1), 26–38.

Rospond, S. (1959). Dzieje polszczyzny śląskiej. Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”.

Rudnicki, M. (1957). Onufry Kopczyński i językoznawstwo ogólne, Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 21(2), 230–238.

Sagan-Bielawa, M. (2014). Dziedzictwo pozaborowe. Społeczna świadomość językowa Polaków w Drugiej Rzeczypospolitej. Kraków: Księgarnia Akademicka.

Skarżyński, M. (2001). W kręgu gramatyk polskich XIX i XX wieku. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Jagellonica”.

Skubalanka, T. (1957). Stanowisko O. Kopczyńskiego wobec nowotworów językowych, Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 21(2), 238–245.

Słoński, S. (1933). Mrongowiusz jako gramatyk. W: W. Pniewski (red.), Krzysztof Celestyn Mrongowiusz 1764–1855. Księga pamiątkowa (203–211). Gdańsk: Towarzystwo Przyjaciół Nauk i Sztuki w Gdańsku.

Sobol, R. (1952). Ignacy Krasicki w walce o język narodowy, Zeszyty Wrocławskie, 6(1), 75–108.

Sokólska, U. (2017). O, mowo polska, ty ziele rodzime… Wokół refleksji nad kształtem polszczyzny. Białystok: Wydawnictwo „Prymat”.

Stankiewicz, E. (1986). Baudouin de Courtenay a podstawy współczesnego językoznawstwa. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Szober, S. (1935/6). Ksiądz Onufry Kopczyński. Wspomnienie w dwuchsetną rocznicę urodzin, Poradnik Językowy, 4, 83–87.

Szybalska, Z. (1911). Praca Komisji Edukacji Narodowej nad językiem polskim, Wychowanie w Domu i Szkole, 6(6), 15–32; 7, 115–127; 8, 211–223.

Szyszkowski, W. (1961). Walka o język polski w szkołach Komisji Edukacji Narodowej, Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie. Historia i Teoria Nauczania Języka Polskiego, 12, 3–40.

Ślaski, B. (1927). Mrongowiusz jako leksykograf kaszubski, Slavia Occidentalis, 6, 213–225.

Świerzewski, S. (1954). Kraszewski w obronie języka polskiego. Poglądy Kraszewskiego na historię języka w „Rysie dziejów języka polskiego” (1843), Poradnik Językowy, 2, 24–31.

Taszycki, W. (oprac.). (1953). Obrońcy języka polskiego. Wiek XV–XVIII. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, BN Ser. I, nr 146.

Taszycki, W. (1954). Udział mieszczan krakowskich w walce o język polski w dobie Odrodzenia. W: J. Dąbrowski (red.), Krakowskie odrodzenie (63–77). Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Ulewicz, T. (1956). W sprawie walki o język polski w pierwszej połowie XVI w. (paralele czeskie, problem przedmów drukarskich), Język Polski, 36(2), 81–97.

Ulewicz, T. (1957). O reklamie wydawniczej w pierwszej połowie XVI wieku, krakowskich impresorach – nakładcach oraz polskich listach dedykacyjnych oficyny Wietora, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Seria Nauk Społecznych, 13, Filologia, 3, 29–87.

Urbańczyk, S. (1959). Językoznawstwo polskie pierwszej połowy XIX wieku. W: Z. Klemensiewicz (red.). O języku Adama Mickiewicza. Studia (487–519). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Urbańczyk, S. (1993). Dwieście lat polskiego językoznawstwa (1751–1950). Kraków: Nakładem Polskiej Akademii Umiejętności.

Weinsberg, A. (1983). Przemysław Zwoliński jako fonolog, metodolog i historyk językoznawstwa, Poradnik Językowy, 6, 346–351.

Wieczorkiewicz, B. (1955). Poglądy metodyczne Kopczyńskiego, Poradnik Językowy, 10, 353–365.

Wisłocki, W. (1868). Nauka języka polskiego w szkołach polskich przed Kopczyńskim. Lwów: Druk K. Piller.

Woyna, J.K. (1690). Zwięzły wykład gramatyki polskiej (Compendiosa linguae Polonicae institutio). Gdańsk: Wyd. D.F. Rhete.

Zawadzka, M. (2015). Compendiosa linguae Polonicae institutio Jana Karola Woyny. Pierwsza gramatyka języka polskiego autorstwa Polaka, Poradnik Językowy, 6, 99–104.

Zawiliński, R. (1916). Najdawniejsze gramatyki i słowniki polskie, Język Polski, 3(2–3), 64–66.

Zdaniukiewicz, A.A. (1979). Spór o istotę kultury języka w pierwszej połowie XIX wieku, Język Polski, 59(5), 361–373.

Zwoliński, P. (1952). Wypowiedzi gramatyków XVI i XVII wieku o dialektyzmach w ówczesnej polszczyźnie, Pamiętnik Literacki, 43(1–2), 375–407.

Zwoliński, P. (1956). Gramatyka języka polskiego z XVII wieku jako źródło poznania ówczesnej polszczyzny, Poradnik Językowy, 7, 251–260 (I. Uwagi wstępne – kanon źródeł); 8, 310–321 (II. Na tropach plagiatów); 9, 356–369 (III. Pozytywni bohaterowie).

Zwoliński, P. (1960). Prowincjonalizmy pomorskie w polszczyźnie XVI i XVII wieku, Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, 19, 157–167.

Zwoliński, P. (1967). Metodologia badań najstarszych gramatyk języków słowiańskich, Sprawozdania z Prac Naukowych Wydziału Nauk Społecznych PAN, 10(3), 96–101.