Wybrane funkcje pragmatyczne operatora NIE WIEM w języku mówionym (analiza korpusowa)


Abstrakt

Artykuł przedstawia analizę konstrukcji nie wiem w funkcji operatora metatekstowego w polszczyźnie mówionej. W pracy poszukuję cech wskazujących na użycie metatekstowe tego wyrażenia oraz porównuję je z predykatem mentalnym występującym w tej samej formie gramatycznej. Obszerną część stanowi omówienie funkcji pragmatycznych nie wiem z uwagi na operatory organizujące wypowiedź i orzekające o wypowiedzi. Zwracam również uwagę na funkcje pauzy wypełnionej.

Słowa kluczowe

metatekst, wyrażenie metatekstowe, predykat mentalny

Aijmer, K. (2009). „So er i just sort i dunno i think it’s just because…”: A corpus study of I don’t know and dunno in learners’ spoken English. W: A.H. Jucker, D. Schreier, M. Hundt (red.), Corpora: Pragmatics and Discourse (151–168). Amsterdam–New York: Rodopi.

Bogusławski, A. (1994). Czy wiedza, że p, pociąga za sobą inny stan mentalny? W: J. Pelc (red.), Znaczenie i prawda (391–412). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bogusławski, A. (1998). Science as linguistic activity, linguistics as scientific activity. Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej Uniwersytetu Warszawskiego.

Danielewiczowa, M. (2000a). Główne problemy opisu i podziału czasownikowych predykatów mentalnych. W: R. Grzegorczykowa, K. Waszakowa (red.), Studia z semantyki porównawczej: nazwy barw, nazwy wymiarów, predykaty mentalne cz. 1 (227–247). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Danielewiczowa, M. (2000b). W związku z artykułem Galiny Kustovej „Niektóre problemy opisu predykatów mentalnych” głos polemiczny. W: R. Grzegorczykowa, K. Waszakowa (red.), Studia z semantyki porównawczej: nazwy barw, nazwy wymiarów, predykaty mentalne cz. 1 (265–274). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Danielewiczowa, M. (2000c). Co wie, a czego nie wie podmiot polskich predykatów «być pewnym, że_» oraz «być przekonanym, że_». W: R. Grzegorczykowa, K. Waszakowa (red.), Studia z semantyki porównawczej: nazwy barw, nazwy wymiarów, predykaty mentalne cz. 1 (275–288). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Danielewiczowa, M. (2002). Wiedza i niewiedza. Studium polskich czasowników epistemicznych. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Katedra Lingwistyki Formalnej.

Gierszal-Sławik, S. (2017). To Know you know or not to Know: a Comparative Analysis of a Commonly Occurring Discourse Marker from the Perspective of Polish, English and Russian. W: English Insights, 1, 87–99. Pozyskano z http://www.humanitas.edu.pl/pl/wydawnictwo/Czasopisma_naukowe/English_Insights#tab_12616 [data dostępu: 10.05.2020].

Grochowski, M. (2007). Partykuły, parenteza a wyrażenia metatekstowe. W: Z Polskich Studiów Slawistycznych. Seria XI. Językoznawstwo (69–74). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Komitet Słowianoznawstwa.

Ożóg, K. (1990). Leksykon metatekstowy współczesnej polszczyzny mówionej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Pakuła-Borowiec, J. (2015). On the Safe Side in a Conversational Exchange: A Corpus-Based Analysis of Discourse Markers Znaczy, Jakby, Nie Wiem and Tak(?) in Spoken Polish. W: W. Malec, M. Rusinek (ed.), Within Language, Beyond Theories (Volume III) Discourse Analysis, Pragmatics and Corpus-based Studies (37–57). Cambrige: Cambridge Scholars Publishing.

Pęzik, P. (2015). Spokes – a Search and Exploration Service for Conversational Corpus Data. W: Selected Papers from the CLARIN 2014 Conference, October 24–25, 2014, Soesterberg, The Netherlands (99–109). Pozyskano z https://www.ep.liu.se/ecp/article.asp?issue=116&article= [data dostępu: 10.05.2020].

Pisarkowa, K. (1975). Składnia rozmowy telefonicznej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Rancewicz-Sikora, D. (2007). Analiza konwersacyjna jako metoda badania rozmów codziennych. Warszawa: Wydawnictwo Trio.

Stępień, M. (2014). Wyrażenia parentetyczne w strukturze wypowiedzi. Warszawa: BEL Studio.

Wajszczuk, J. (2005). O metatekście. Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej Uniwersytetu Warszawskiego.

Wierzbicka, A. (1969). Dociekania semantyczne. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Wierzbicka, A. (1971). Metatekst w tekście. W: M.R. Mayenowa (red.), O spójności tekstu (105–121). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Wierzbicka, A. (1996). Semantics. Primes and universals, Oxford–New York: Oxford University Press, w polskim przekładzie: Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne (2006), tłum. A. Głaz, K. Korżyk, R. Tokarski. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Wierzbicka-Piotrowska, E. (2011). Polskie zaimki nieokreślone. Wybrane zagadnienia semantyczne, syntaktyczne i pragmatyczne. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Winiarska, J. (2001). Operatory metatekstowe w dialogu telewizyjnym. Kraków: Wydawnictwo Universitas.

Pobierz

Opublikowane : 2020-12-31


Łysik, M. (2020). Wybrane funkcje pragmatyczne operatora NIE WIEM w języku mówionym (analiza korpusowa). Prace Filologiczne, (75/2), 101–114. https://doi.org/10.32798/pf.685

Magdalena Łysik 
Uniwersytet Warszawski  Polska