Kilka słów o kulinariach w Dąbrówce Wielkopolskiej – czyli leksykograficzny przyczynek do charakterystyki „kuchni polskiej”


Abstrakt

Przedstawiane uwagi są próbą połączenia informacji o kulinariach zachodniej Wielkopolski z interpretacją leksykograficzną. O zestawie prezentowanego materiału w zdecydowanej większości decydowała jego osobliwość nawet na tle innych gwar wielkopolskich. Dąbrówka Wlkp. to miejscowość najdłużej pozostająca poza granicami państwa polskiego. Nie powinien zatem dziwić duży udział zapożyczeń niemieckich, w kulinariach jest to także widoczne.
W artykule przedstawione są kulinaria najczęściej pojawiające się na dąbrowickim stole. W cytatach ilustrujących znaczenia (i użycia) poszczególnych nazw bardzo często pojawiają cię dane o żywotności praktykowania konkretnego przepisu kulinarnego. Eksplorację prowadziłem osobiście w latach 2005–2018.

Słowa kluczowe

gwara, Wielkopolska zachodnia, kulinaria

AJKLW – Atlas języka i kultury ludowej Wielkopolski, pod red. Z. Sobierajskiego i J. Burszty, t. I. Gospodarstwo domowe – pokarmy. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1979.

Baumann, M. (1996). Pożywienie ludowe i zwyczaje żywieniowe w Wielkopolsce. W: Kuchnia wielkopolska wczoraj i dziś czyli porady jak smacznie i tanio gotować zachowując tradycje i zdrowie. Wydanie drugie poprawione i poszerzone. Poznań, s. 13–22.

Gawęcki, J. (1996a). Od Redakcji. W: Kuchnia wielkopolska wczoraj i dziś czyli porady jak smacznie i tanio gotować zachowując tradycje i zdrowie. Wydanie drugie poprawione i poszerzone. Poznań, s. 9–11.

Gawęcki, J. (1996b), O kuchni wielkopolskiej, planowaniu jadłospisów i przyrządzaniu potraw. Kuchnia wielkopolska wczoraj i dziś czyli porady jak smacznie i tanio gotować zachowując tradycje i zdrowie. Wydanie drugie poprawione i poszerzone. Poznań, s. 35–47.

Gruchmanowa, M. (1969). Gwara Kramsk, Podmokli i Dąbrówki w województwie zielonogórskim. Zielona Góra.

Gruchmanowa, M. (1970). Gwary zachodniej Wielkopolski. Poznań.

Kuchnia (1996). Kuchnia wielkopolska wczoraj i dziś czyli porady jak smacznie i tanio gotować zachowując tradycje i zdrowie. Wydanie drugie poprawione i poszerzone. Poznań.

Sierociuk, J. (2021). Wielkopolskie Słowniki Regionalne – założenia leksykograficzne serii, Gwary Dziś 14, 289–305. Pozyskano z: https://pressto.amu.edu.pl/index.php/gd/article/view/30390

Sobierajski, Z. (1985), Teksty gwarowe z zachodniej Wielkopolski. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.

Pobierz

Opublikowane : 2022-12-06


Sierociuk, J. (2022). Kilka słów o kulinariach w Dąbrówce Wielkopolskiej – czyli leksykograficzny przyczynek do charakterystyki „kuchni polskiej”. Prace Filologiczne, 77, 409-424. https://doi.org/10.32798/pf.1035

Jerzy Sierociuk 
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu  Polska
https://orcid.org/0000-0001-9069-6117