Różnorodność i wielokulturowość w serii Detektywi na kółkach Marcina Kozioła
Abstrakt
Celem artykułu jest prezentacja sposobów opisywania różnorodności i wielokulturowości w serii Detektywi na kółkach Marcina Kozioła. Seria ta składa się z trzech książek: Skrzynia Władcy Piorunów (2014), Tajemnica Przeklętej Harfy (2017) oraz Gwiazda Blachonosego (2020). Autorka wychodzi od problemów związanych z reprezentacją różnych systemów wartości i kultur we współczesnej Polsce, w tym braku widoczności poszczególnych typów różnorodności (takich jak odmienna od dominującej religia czy nieneurotypowość). Następnie przechodzi do analizy różnych aspektów wielokulturowości w serii Kozioła. Na podstawie tych analiz można stwierdzić, iż sposób ujęcia różnorodności społecznej w tych trzech powieściach stanowi etap pośredni między tradycyjnymi przedstawieniami tego tematu a wrażliwością czytelników XXI wieku.
Zgłoszono: 06.01.2022
Zaakceptowano: 25.03.2022
Słowa kluczowe
Detektywi na kółkach; Marcin Kozioł; niepełnosprawność; polska literatura dziecięca; różnorodność; wielokulturowość
Bibliografia
Andrzejczak, H. (2008). Między ckliwym moralizatorstwem a pobożnym przeżyciem. W: K. Heska-Kwaśniewicz (red.), Literatura dla dzieci i młodzieży (po roku 1980) (s. 136–157). Wydawnictwo UŚ.
Boguszewski, B. (oprac.). (2015). Kanon wiary Polaków. Komunikat z badań CBOS,29, 1–11.
Davis, L. J. (2013). The end of normal: Identity in a biocultural era. The University of Michigan Press.
Fidowicz, A. (2020). Niepełnosprawność w polskiej literaturze XX i XXI wieku dla dzie ci i młodzieży. Wydawnictwo UJ.
Fornalczyk-Lipska, A. (2017). Odmienność narodowa i etniczna w najnowszej polskiej literaturze dla młodego odbiorcy a wyzwania edukacji międzykulturowej. Kultura i Edukacja, 115(1), 15–30. https://doi.org/10.15804/kie.2017.01.01.
Hallamish, M. (1999). An introduction to the Kabbalah. State University of New York Press.
Hamam, K. (2014). Confining spaces, resistant subjectivities: Toward a metachronous discourse of literary mapping and transformation in postcolonial women’s writing. Cambridge Scholars.
Harrison, P. (2012). Profane Egyptologists: The revival and reconstruction of ancient Egyptian religion. University College London.
Issitt, M., Main, C. (2014). Hidden religion. The greatest mysteries and symbols of the world’s religious beliefs. ABC-CLIO.
Kasdepke, G. (2020). Mrówki. W: K. Oponowicz (red.), Wszystkie kolory świata. Agora.
Keown, D. (2013). Buddhism: A very short introduction. Oxford University Press.
Kitchens, B., Johnson, S. L., Gray, P. (2020). Understanding echo chambers and fil ter bubbles: The impact of social media on diversification and partisan shifts in news consumption. MIS Quarterly, 44(4), 1619–1649. https://doi.org/10.25300/MISQ/2020/16371.
Kostecka, W. (2021). Nadzieja dla „Innego”. Kategoria „inności” w polskiej wielokulturowej literaturze dla młodych odbiorców. Paidia i Literatura, 3, 1–15. https://doi.org/10.31261/PiL.2021.03.03.
Kozioł, M. (2014). Skrzynia Władcy Piorunów. The Facto.
Kozioł, M. (2017). Tajemnica Przeklętej Harfy. Prószyński i S-ka.
Kozioł, M. (2020). Gwiazda Blachonosego. Prószyński i S-ka.
Kymlicka, W. (2015). Solidarity in diverse societies: Beyond neoliberal multiculturalism and welfare chauvinism. Comparative Migration Studies, 3, 17. https://doi.org/10.1186/s40878-015-0017-4.
Lee, E. (2019). America for Americans. A history of xenophobia in the United States. Basic Books.
Leeuwen, T. (2020). Synaesthesia and autism: Different developmental outcomes from overlapping mechanisms?. Cognitive Neuropsychology Sponsored Symposium. Po brane 6 stycznia 2022 z: https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/02643294.2020.1808455.
Nowicka, E., Łodziński, S. (2021). Czy to jeszcze stereotyp? Wizerunek Anglika w społeczeństwie polskim – tradycja i nowa wiedza. Studia Migracyjne. Przegląd Polonijny, 57(1), 101–124. https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.21.005.13317.
Panofsky, E. (1955). Meaning in the visual arts. Doubleday.
Peters, E. (1980). Heresy and authority in Medieval Europe. University of Pennsylvania Press.
Pluta, J. (2014). Stereotyp Amerykanina. Preferencja określonych wartości a społeczne postrzeganie cudzoziemca. Opuscula Sociologica, 10(4), 59–70.
Said, E. W. (2018). Orientalizm (M. Wyrwas-Wiśniewska, tłum.). Zysk i S-ka. (wyd. oryg. 1978).
Szczerba, W. (2014). Koncepcja wiecznego powrotu w myśli wczesnochrześcijańskiej i jej greckie źródła. WN UMK.
Tubylewicz, K. (2017). Moraliści. Jak Szwedzi uczą się na błędach i inne historie. Wielka Litera.
Vuletić, A., Živković, T. (2002). Porodica u Srbiji sredinom 19. veka. Istorijski institut.
Wilson, J. (2010). Samsara and rebirth in Buddhism. Oxford University Press.
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Polska
https://orcid.org/0000-0003-3185-5012
Alicja Fidowicz – dr, pracuje w Katedrze Międzynarodowych Studiów Humanistycznych na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Jej zainteresowania badawcze obejmują studia o niepełnosprawności (disability studies), literaturę dla dzieci i młodzieży, kontakty polsko-słoweńskie. Kontakt: alicja.fidowicz@uj.edu.pl.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Polityka Open Access
Wszystkie artykuły prezentowane na łamach „Dzieciństwa. Literatury i Kultury” są publikowane w otwartym dostępie na licencji Creative Commons – Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Oznacza to, że:
- mogą być udostępniane i cytowane pod warunkiem jednoznacznego i klarownego wskazania autora/autorki/autorów/autorek przywoływanego tekstu;
- nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczałyby innych w wykorzystywaniu tekstu na warunkach określonych w licencji.
Więcej informacji: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl
